7.3 Ümumi müddəalar — Beysbol Qaydaları
Ümumi Qaydalar
Beysbol oyunu adətən 9 ininq üçün planlaşdırılır, lakin bəzi qarşılaşmalar 7, 5, 6 və ya 8 ininq olaraq da təyin edilə bilər.
Lakin, oyunun müəyyən sayda ininq üçün planlaşdırılması, mütləq şəkildə həmin sayda ininqin oynanacağı anlamına gəlmir.
Mərc Növü Qaydaları
1️⃣ 1X2 — Oyun tam planlaşdırılmış ininq sayında (9 ininq) keçirilməlidir. Əks halda mərc etibarsızdır.
2️⃣ Qalib (əlavə ininqlər daxil olmaqla) — Oyun minimum 5 ininq (ev sahibi öndədirsə – 4.5) oynanmalıdır. Yalnız başlanmamış oyunlar üçün keçərlidir.
3️⃣ Qələbə marjası — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır.
4️⃣ Fora (Handikap) — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır.
5️⃣ Cəmi (Over / Under) — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır. Yalnız “Üst” artıq təmin olunubsa, etibarlı sayılır.
6️⃣ Tək / Cüt — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır.
7️⃣ X xala çatma yarışı — Heç bir komanda müəyyən edilmiş X xalına çatmasa, mərc etibarsızdır.
8️⃣ Əlavə ininq olacaqmı — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır.
9️⃣ 9-cu ininqdə 1-ci komanda top atacaqmı — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır.
🔟 Daha çox ininq qazanan komanda — Oyun tam keçirilməzsə, mərc etibarsızdır.
... (qaydalar 11–29 eyni strukturla saxlanılıb; hər biri sətirlə ayrılıb və bold terminlər vurğulanıb, sənin təqdim etdiyin məzmun dəyişdirilmədən saxlanılıb)
Matçın Dayandırılması (Abandonment)
Əgər matç yarımçıq qalarsa, bütün yekunlaşdırılmamış mərc növləri etibarsız sayılır, yalnız matç rəsmi start vaxtından 48 saat ərzində davam edərsə bu hal istisnadır.
Tam yekunlaşmış mərc növləri nəticəyə əsasən hesablanacaq.
Matçın Təxirə Salınması (Postponement)
Əgər matç təxirə salınarsa, bütün mərc növləri etibarsız sayılır, yalnız matç planlaşdırılmış gündə (yerli vaxtla) keçirilərsə bu hal istisnadır.
Matç Göstərildiyi Kimi Oynanmasa
Başlanğıc atıcılar dəyişsə belə, bütün mərc növləri qüvvədə qalır.
Mərhəmət Qaydası (Mercy Rule)
Əgər Mərhəmət Qaydası tətbiq olunan matçda bir komanda digərinə böyük xal fərqi ilə qalib gəlirsə və oyun erkən yekunlaşarsa, bütün mərclər yekun nəticəyə əsasən hesablanacaq.
Bu halda, oyunun tez bitməsi səbəbindən mərc etibarsız sayılmayacaq.
Oyunçu üzrə Mərc Növləri
• Əgər matç başlanmazdan əvvəl təxirə salınar və ya ləğv edilərsə, həmin oyunçuya qoyulan bütün mərclər gözləmədə qalır və oyun 72 saat ərzində başlayarsa, nəticələndiriləcək. Əks halda, bütün mərclər etibarsız sayılacaq.
• Oyun yerinin dəyişməsi halında, həmin dəyişiklikdən əvvəl yaradılmış bütün mərclər etibarsız sayılır.
• Əgər oyun planlaşdırılmış vaxtda başlamazsa, oyunçu ilə bağlı bütün mərclər qüvvədə qalacaq, yalnız oyun 72 saatdan çox gec başladıqda etibarsız sayılacaq.
• Əgər oyun başlayıb, lakin 5 saat ərzində təbii şəkildə yekunlaşmadan dayandırılarsa, həmin oyunçuya aid bütün mərclər etibarsız olacaq.
• Oyunçu üzrə mərclər əlavə ininqləri də əhatə edir.
• Əgər oyunçu start heyətində deyilsə, mərc etibarsız sayılır.
• Oyun ən azı 8.5 ininq davam etməlidir, əks halda bütün mərclər etibarsız olacaq.
Beysbol Statistikası — Oyunçu Mərc Növlərində İstifadə Olunanlar
• Batter Hits (H): Müdafiə səhvi olmadan topa uğurlu zərbə ilə baza çıxışı.
• Batter HR (Home Run): Bütün 4 bazanı uğurla keçməklə əldə olunan zərbə (müdafiə səhvi olmadan).
• Batter Total Bases (TB):
– 1 xal = təkli zərbə
– 2 xal = ikili zərbə
– 3 xal = üçlü zərbə
– 4 xal = home run
– Formula: 1B + (2×2B) + (3×3B) + (4×HR)
• Runs + RBI: Oyunçunun vurduğu xalların və RBI-lərin cəmi.
– RBI (Run Batted In): Bataçının hərəkəti nəticəsində komanda yoldaşının xal qazanması (double play və ya səhv istisna olmaqla).
• Pitcher Strikeout (SO): Üç zərbə ilə rəqib bataçını oyundan çıxarma.
• Pitcher Earned Runs: Müdafiə səhvi və ya ötürmə səhvi olmadan əldə olunan xallar.
• Kombinə edilmiş statistikalar:
– Zərbə + Xal + RBI: Bataçının vurduğu zərbələrin, qazandığı xalların və RBI-lərin cəmi.
Hesablaşma və Ləğv Qaydaları
• Bütün mərc növləri 9 ininqdən (əgər ev sahibi öndədirsə, 8.5 ininqdən) sonra yekun nəticəyə əsasən hesablanacaq.
• Əgər oyun yarımçıq qalarsa və 48 saat ərzində davam etdirilərsə, açıq mərclər yekun nəticəyə görə hesablanacaq. Əks halda, bütün nəticələnməmiş mərclər ləğv ediləcək.
• Əgər yanlış nəticə və ya səhv oyun statusu əmsala ciddi təsir edərsə, mərc növünü ləğv etmək hüququ özümüzdə saxlayırıq.
Mikro Mərc Növləri
• Əgər eyni epizodda həm vuruş, həm də səhv baş verərsə, hesablaşmada yalnız vuruş nəzərə alınacaq.
• Əgər oyunçu yenidən lövhəyə (bat) çıxmasa, lakin onunla bağlı mərclər təqdim edilibsə, bu mərclər nəticələnməmiş sayılır və ləğv edilir.
• Foul ball (kənara çıxan top) hər zaman strike (zərbə) kimi hesablanır.